در زیر به کارکردهای گرافیک محیطی میپردازیم:
در بسياري از موارد كارکردهای گرافيك محيطي را مي توان بوضوح مشاهده نمود. يكي از موارد استفاده در جشنواره ها و مناسبت ها مي باشد كه كاربردهاي متنوعي اعم از تبليغاتي ، فرهنگي ، آموزشي و مذهبي دارد.
از موارد مذكور مي توان به ابزاري شبيه بنر هاي متنوع در بخش هاي مختلف ، استندهاي ايستاده ، فيلم هاي تبليغاتي و مذهبي ، اشكال روي ديوار ، نمودهاي مذهبي و … بسياري ديگر را نام برد كه در اين موارد ، تنوع و رنگ بندي آن كه هر كدام متعالي از معني خاصي مي گردد و قابل تامل مي باشد.
کارکرد های گرافیک محیطی در گرافيك محيطي شهري
گرافيك محيطي شهري گستردگي بسيار زيادي دارد اما قابل تقسيم بندي به ابزاري مشخص مي باشد. بحث مهم در زمينه نوع آن كه تبليغاتي ، علمي و آموزشي نيست و بيشتر حول محور موارد استفاده از آن مي باشد كه شامل انواع ميدان ها ، مجسمه ها، آب نما ها، نماد ها و مكان ها ،تابلوها ، ديوار نويسي ها، سر درب ها، اشكال خاص و تلويزيون هاي شهري مي باشد.
از جمله تبليغات شهري به تابلوهاي سر در مغازه ها كه بسيار متنوع و از انواع مختلفي از ابزار استفاده گرديده مي توان نام برد كه مفصلا در فصل پنجم در مورد انواع ابزار مورد استفاده به صحبت مي پردازيم.
موارد ديگر تبليغات شهري مي توان به بيلبوردها ، تلويزيون هاي شهري ، بالن هاي تبليغاتي ، ديوار نويسي و … را نام برد كه در مجموع قسمت اعظم آن را تابلو در سطح يك شهر كه با اهداف مختلفي نصب گرديده مي توان نام برد. در ادامه به تعدادي از آن اشاره مي كنيم
امروزه حضور و نقش موثر گرافيك در زندگي روزمره را نمي توان ناديده گرفت .
گرافيك به نياز ما براي برقراري ارتباط با مخاطب پاسخ مي دهد و اين امر از طريق علائم، تابلوها، بيلبوردها و …انجام ميشود.
يكي از تابلوهاي عمومي كه ما هر روز با آن در ارتباطيم و اطراف ما زياد به چشم مي خورد، تابلوي سر در مغازه هاست (sign) كه امروزه تبديل به نوعي آلودگي بصري براي شهر ما شده است. اين تابلوها كه در رديف هاي نامساوي و به رنگ ها و اندازه هاي مختلف قرار گرفته اند، فقط باعث شلوغي شهر شده اند و از ارزش هنري و بصري قابل دفاعي برخوردار نيستند.
نياز به عكاسي براي تبليغ يا معرفي، با وجود سي دي هايي كه پر از تصاوير گوناگون است، امروزه كاهش يافته است.
استفاده تكراري از عكسي كه ممكن است روي صدها تابلوي ديگر با همين كاربري بكار رفته باشد، استفاده از تصاويري كه با فرهنگ و نوع بافت شهري ما بسيار بيگانه مي باشد، همچنين مغاير با فعاليت يا نوع محصول موجود در آن مغازه مي باشد، از ديگر پيامدهاي ناديده گرفتن عكاسي و بوجود آمدن نوعي يكريختي در تابلوها شده است.
مثال بارز اين امر تابلوي مغازه هاي معاملات ملكي و اغذيه فروشي هاست. استفاده از تصوير خانه هاي ويلايي مجلل با نوع معماري خاص كه با فرهنگ و نوع اقلام موجود در آن مغازه مغايرت دارد، همچنين در تابلوي اغذيه فروشي ها كه هيچ كدام تصويري از اغذيه ارائه دهنده خود را در تابلو استفاده نمي كنند، بلكه صرفا يك تصوير اشتهاآور و زيبا را به كار مي برندكه شايد روي تابلوي همه اغذيه فروشي هاي مشابه آن يك شكل باشد.
همچنين وجود نرم افزارهايي مثل فتوشاپ كه براي ويرايش تصاوير ساده و قابل استفاده براي همه است، هر فردي را در مقام طراح توانا مي سازد. افرادي كه كه با دانش اندك خود به زيبايي چهره شهر ما آسيب رسانده اند و با استفاده نادرست از عناصر طراحي بر شلوغي و آشفتگي بصري افزوده اند. البته به راحتي مي توان بين چيدن تصاوير كنار هم توسط اينگونه افراد و يك طراح حرفه اي تفاوت قائل شد.
به طور كلي اين تصاوير تنها جنبه پر كردن فضاي خالي را داشته و شايد به نوعي تبديل به پس زمينه براي تابلوها شده اند. نكته ديگر بي ارتباط بودن عكس با نام و عنوان شغلي است. مثل استفاده از تصوير شخصيت هاي فيلم ارباب حلقه ها براي مغازه فروش موبايل يا تصاوير ميكي موس براي قنادي! حتي گاهي برخورد مستقيم و سطحي نيز به چشم مي خورد كه ترجمه تصويري هر كلمه است. مثلا فروشگاههاي ورزشي كه ليستي از كالاهاي موجود خود را بر روي تابلو به نمايش مي گذارند.
استفاده از فونت هاي فانتزي و بعضا ناخوانا در اندازه هاي بزرگ كه نه فقط از فاصله كم آزاردهنده است، بلكه زيبايي كار را نيز خدشه دار مي كند. همچنين رنگي كردن فونت ها كه هيچ تفكري در پشت خود ندارد، فقط از وجود طراحان مبتدي حكايت دارد.
دسته بندي نكردن اطلاعات و نداشتن اولويت از نظر اينكه چه نوع اطلاعاتي نسبت به ديگري براي بيننده در اولويت قرار دارد، باعث مي شود تابلو تبديل به يك بروشور شود و بيننده را با حجم بالايي از اطلاعات غيرضروري مواجه كند كه هيچ هدفي را دنبال نمي كند.
فقط نوعي داستان سرايي است كه با استفاده از تصاوير مختلف، توانايي ها و برتري هاي خود را نشان دهند. البته اين شلوغي در كنار تابلوهاي شلوغ ديگر و آشفتگي هاي شهر ما باعث مي شود كه نه فقط ديده نشوند، بلكه شهروندان را هم سر در گم مي كنند.
و در آخر اندازه نامتعارف و غيراستاندارد تابلوها كه گاهي به دوبرابر ارتفاع مغازه ها نيز مي رسد، از ديگر باورهاي اشتباهي است كه هر چه بزرگتر باشد بهتر ديده مي شود و بيشتر جلب توجه مي كند.براي شهري مثل تهران كه از جمعيت و ترافيك اشباع شده است، شايد اندكي آرامش و سكون براي مخاطب بسيار موثرتر و چشم نوازتر باشد، همچنانكه استفاده از رنگ هاي شاد در شهرهاي سوييس و امثال آن، بتواند اندكي از سردي و بي روح بودن فضا بكاهد.
همانطور كه گفته شد، دسته بندي اطلاعات، همچنين استفاده از فونت مناسب و هماهنگ با موضوع و زمينه كاري، استفاده بجا از طراحي حروف و رنگ مناسب از عوامل مهم وموثر در زيبايي تابلو به شمار مي رود.
تبليغات در فرودگاه ها بدليل اينكه اغلب موارد بين المللي و بين فرهنگهاي مختلف مي باشد و باعث جهاني شدن يك هدف مي گردد از موارد ويژه مي باشد . در فرودگاهها بنر ها ، استندها و فلكسيها ، تلويزيون هاي indoor ، بوفه ها و باكس هاي تبليغاتي ، حتي گاهي استيكر بر روي بدنه ماشين آلات حمل و نقل و هواپيماي درون فرودگاه سطح وسيعي براي گرافيك محيطي ايجاد مي كند و مكان بسيار مناسبي براي نمايش تنوع گرافيكي مي باشد.
از موارد ديگر مي توان به ايستگاههاي اتوبوس و مترو اشاره كرد . كه در سالهاي اخير پيشرفت بسيار زيادي كرد و يكي ديگر از موارد ويژه در زمينه گرافيك محيطي مي باشد كه تمركز بسياري از شركتهاي تبليغاتي را در طراحي متنوع آن جلب نموده است.
تبليغات و آگهي بر روي اتوبوس يكي از موثرترين و جذابترين نوع تبليغات است، اين نوع تبليغات را ميتوان به نوعي بيلبوردهاي متحرك ناميد در اين شيوه به دليل اينكه اتوبوس مدام در سطح شهر در حال تردد است ، محدوده وسيعي از شهر و ميليونها بيننده را تحت پوشش تبليغات قرار ميدهد و طيف وسيعي از مخاطبين از شمال شهر تا جنوب شهر و از شرق تا غرب را دربر ميگيرد، اين نوع تبليغات به دليل هزينه پايين نسبت به ساير تبليغات و تاثيرگذاري بالا،همچنين به دليل نزديكي زياد تبليغات به مخاطب ازلحاظ ارتفاعات از جمله محبوبترينها در ميان صاحبان برند و محصولات قرار داده است.
در سالهاي گذشته آگهي تبليغاتي روي اتوبوس مستقيماً زير نظر شركت واحد اتوبوسراني قرار داشت و مشتريان براي عقد قرارداد ميبايستي مستقيماً با اتوبوسراني وارد مذاكره ميشدند ، اما اخيراً ( از سال 1390) اين امر به شركتهاي خصوصي واگذار گرديده ، روال كار نيز به اين صورت است كه صاحبان كالاهايي كه نياز به تبليغات دارند بعد از اينكه مسير و نوع اتوبوسها رامشخص نمودند ، اقدام به طراحي كار خود ميكنند كه قرار است روي بدنه اتوبوس چسبانده شود و بعد از گرفتن مجوزهاي لازم از سازمان زيبا سازي اقدام به عقد قرارداد با يكي از شركتهاي مجري تبليغات اتوبوس مينمايند و سپس يك نمونه از كارشان را چاپ و روي بدنه اتوبوس اجرا مينمايند ، در صورتي كه طرح اجرا شده از نظر مشتري مورد تاييد بود مابقي كارها به همان صورت چاپ و اجرا ميگردد . توضيح اينكه در اكثر موارد شركتهاي خصوصي اجاره دهنده اتوبوسها كار اخذ مجوزهاي لازم را از سازمان زيباسازي انجام ميدهند . چنانچه نياز به توضيحات بيشتر در اين ضمينه داريد ميتوانيد با ما تماس بگيريد و مشورتهاي لازم را از ما بگيريد ، اين شركت مفتخر است كه بيش از هفتاد درصد چاپهاي اتوبوس شهر تهران را انجام ميدهد و با سابقه طولاني كه در زمينه چاپ و تبليغات اتوبوس دارد آمادگي خود را جهت مشاوره رايگان به شما عزيزان در جهت انتخاب نوع اتوبوس ، مسيرهاي رفت و آمد اتوبوسها ، انتخاب شركتهاي خصوصي ارائه دهنده خدمات تبليغات و ساير موارد اعلام مي دارد.
اجراي تبليغات يا همان چسباندن استيكر بر روي اتوبوس نيز توسط گروههاي خاص انجام ميشود كه مهارت خاصي در اين زمينه دارند چرا كه چسباندن استيكر روي بدنه اتوبوس با وجود برآمدگي ها و فرورفتگي هاي روي بدنه اتوبوس ، همچنين وجود زه ها و شبكه هاي دور اتوبوس اين كار را تبديل به يك كار كاملاً حرفه اي نموده است.
در استاديوم ها ي ورزشي كه معمولا جايگاه بسيار زياد افراد را در برگرفته مي توان فعاليت فراواني از گرافيك محيطي را بستر سازي نمود .از اطراف زمين چمن كه بنرها و در سالهاي اخير تلويزيون هاي ديجيتال اطراف زمين و حتي در خود زمين تا نيمكت هاي تماشاگران و حتي نمايشگرهاي غول پيكر استاديوم را مي توان نام برد.
محل بسيار مناسبي جهت تبليغات محيطي استاديوم هاي ورزشي و خصوصا استاديوم هاي زمين فوتبال مي باشد كه بدليل طرفداران بسيار زياد رد سرتاسر جهان خلاقيت هاي بسيار گرافيكي را مي توان از طراحي هاي دو بعدي و حتس سه بعدي در چمن ورزشگاه مشاهد نمود كه نهايت پر بازديد بودن و ويژه بودن آن در زمان برگزاري المپيك و جام جهاني و …مي باشد و در مجموع حوزه مناسبي جهت گرافيك محيطي مي باشد .